Equitherapie wat is dat?

 

Wat is Equitherapie ?

 

Therapeutisch Paardrijden,  een vorm van AMAT - Animal Mediated Therapy

Equus = Latijns en betekend paard en therapie komt uit het Griekse en is de leer van de behandeling van ziektes. Therapie staat ook voor de beëindiging van ongewenste toestanden en het beter maken en ondersteunen.

Equitherapie betekend iemand "beter te maken" met de hulp of ondersteuning van een paard.

Equitherapie valt onder de groep van activiteiten met dieren genoemd: Animal Mediated  Activities, Therapy and Interventions AMAT. Daarbij vervult het dier een belangrijke functie in het proces en wordt erop gelet, dat het dier daarbij niet misbruikt of tot een voorwerp gedegradeerd wordt. AMAT activiteiten hanteren bovendien een ethische code in de omgang met het therapiedier en de cliënt.

Het is geen nieuws voor paardenliefhebbers, dat het omgaan met onze hippische partners ons vaak veel meer kan zijn dan alleen maar een sportieve of recreatieve bezigheid. Paarden kunnen - dankzioj hun sociale vaardigheden - goed aanvoelen wat in ons omgaat en het contact en werken met hun kan ons helpen bij ons zelf te komen. Op deze manier kunnen paarden ook een sterke opvoedende effect op kinderen en de jeugd hebben. Deze fantastische mogelijkheden in de relatie en de dialoog tussen van Mens en Paard kunnen ook gebruikt worden, om de mens uit een aantal problemen te helpen, hem in zijn ontwikkeling te bevorderen of zijn levensqualiteit te verbeteren . Dat paardrijden door op verschillende manieren gehandicapte mensen met veel plezier gedaan wordt is al jaren in Nederland bekend. Equitherapie zelf is nog niet zo bekend in Nederland  In de Duitstalige  Europese landen (Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) heeft  therapeutisch paardrijden meer  dan 40 jaar traditie en wordt daar succesvol toegepast voor kinderen en volwassenen.

Bij het therapeutische paardrijden- Equitherapie - , gaat het erom het paardrijden, het contact en de bewegingsdialoog  met en op het paard doelmatig te gebruiken, om therapeutische effecten te bereiken. Dit op lichamelijk maar ook psychisch vlak. Equitherapie houdt in, dat het paard met zijn specifieke sociale- leer- en bewegingsmogelijkheden meewerkt als "co-therapeut” om mensen (kinderen en volwassene) met psychische en/of lichamelijke problemen systematisch te helpen of hun in hun ontwikkeling te bevorderen.

Voor wie:

Doelgroepen voor orthopedagogische toepassingen zijn - afhankelijk van de basisberoep van de Equitherapeut zelf -  onder meer: autistische of ontwikkeling vertraagde, hyperactieve kinderen, kinderen met sociale problemen, getraumatiseerde kinderen en kinderen met hechtingsproblemen maar ook hoogbegaafde kinderen. Jeugdigen en volwassenen met depressieve klachten, eetstoornissen, drugs- of andere verslavingsproblemen. Ook wordt Equitherapie toegepast in de gezinstherapie, relatietherapie, in internaten en scholen voor moeilijk lerende kinderen of kinderen met sociale handicaps, in tbs-klinieken en psychiatrische klinieken en opvangcentra.                                                                    

Therapie met het paard kan wonderbaarlijke effecten hebben, maar moet wel deskundig worden toegepast. Equitherapeuten hebben daarom een grote verantwoording tegenover hun cliënten en hun therapiepaarden. Ze moeten daarom ook deskundig opgeleid zijn. Opleiding

Het belang van deskundigheid, kwaliteitsbewaking en verantwoorde toepassing van Equitherapie

 Het zal uit het voorafgaande duidelijk zijn geworden, dat de verschillende manieren van therapeutisch een gedegen opleiding en ervaring nodig maken om een effectieve en veilige toepassing voor de cliënt, maar ook voor het therapiepaard te garanderen.

 Van de therapeut wordt naast een gedegen beroepservaring als pedagoog en/of psychotherapeut geëist, dat hij de combinatie paard - cliënt zodanig kan begeleiden, dat hij op elk moment van het proces weet, waar hij mee bezig is, waarom hij een bepaalde techniek, interventie, of oefening toepast, wat het doel en wat eventuele valkuilen zijn, en hoe hij op eventuele uitschieters zou moeten reageren. Hij moet veel weten over zijn eigen dynamiek in het omgaan met paarden en moet bereid zijn zichzelf permanent te controleren en bij te scholen (supervisie, intervisie).

 Dit eist niet alleen maar technische scholing maar ook het nodige kwantum aan zelfervaring, zelfkritiek, en attentie voor de eigen processen en de relatie met zijn therapiepaarden. De huidige "boom" van zelfbenoemde paardenfluisteraars en Equitherapeuten kan tot gevaarlijke ontwikkelingen leiden. In tegenstelling tot de al jaren gecertificeerde en bewaakte praktijken in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, bestaat in Nederland, Frankrijk, de VS en andere landen nog geen keurmerk of registratie voor Equitherapie of therapeutisch paardrijden. Ook in de genoemde landen is er wat wildgroei, maar cliënten kunnen wel vertrouwen op bedrijven, die een gecertificeerde therapeut in dienst hebben. Dit heeft ook zijn weerslag op de praktijk van verzekeringen, die slechts tot uitkering over gaan indien een geregistreerd therapeut op een bedrijf met het paard heeft gewerkt. Zelfervaring kan cursusdeelnemers met facetten van hun persoonlijkheid en bewustzijn bekend maken. Dit kan processen losmaken, die zonder deskundige begeleiding en opvang de deelnemers in grote problemen kunnen brengen.

De Nederlandse Stichting Helpen met Paarden- Equitherapie SHP-E(NL)

Omdat in Nederland nog geen instantie bestond, die zich bezig hield met deskundigheidsbevordering, research en kwaliteitsbewaking of een opleiding voor Equitherapie, heeft Ulrike Thiel in 2000  het initiatief  genomen voor de oprichting van een Stichting ter bevordering van Therapeutisch Paardrijden op Wetenschappelijke Basis .De Nederlandse Stichting Helpen met Paarden-Equitherapie.

Deze stichting heeft in de laatste 10 jaren een professioneel kwaliteitsbeleid voor Equitherpie SHP ontwikkelt en  biedt een certifceringssysteem voor Equitherapeuten aan.

De FATP (Fachgruppe Ausbildungsträger einer Therapie mit dem Pferd = Equine Assisted Therapy) houdt zich ook in het Duitstalige Europa ermee bezig, de kwaliteit van de opleidingen voor Equitherapeuten en Rijpedagogen te bewaken en ook in andere landen uit te dragen. De Nederlandse opleiding Equitherapie SHP-E(NL) is dan ook ontwikkeld vanuit de samenwerking met  deze vakgroep. Voor meer informatie over SHP-E(NL) zie ook

Het begrip Equitherapie

Ruim 17  jaar geleden begonnen wij Equitherapie (therapeutisch paardrijden volgens een wetenschappelijk verantwoord concept) in Nederland te introduceren. Toen werd ook het begrip  "Equitherapie” ontwikkeld door  de latere voorzitter  SHP Dr. Ulrike Thiel en vastgehouden in naam van HippoCampus (Instituut voor Equitherapie en Hippische Sportpsychologie) , het officiële opleidingsinstituut van SHP-E(NL), alsmede in de naam van onze Stichting: Nederlandse Stichting Helpen met Paarden – Equitherapie. Voor deze naam werd gekozen om toen een duidelijk onderscheid te maken tegenover "Hippotherapie”, een begrip, dat internationaal vooral  in de Duits en Engelstalige landen gebruikt wordt voor fysiotherapie met het paard en tegenover "therapeutisch paardrijden” hetgeen zich meestal beperkt tot het rijden zelf. Verder als inhoudelijke afgrenzing tegenover EAT en EAA, Equine Assisted Therapy en Equine Assisted Activities, volgens het  oorspronkelijke Amerikaanse model. In het tAmerikaanse model  is de opleiding beperkt tot enkele cursusdagen en wordt niet met opgeleide therapiepaarden gewerkt. De therapie wordt verder in dat Amerikaanse model niet door een therapeut gegeven, die zelf een werk- en therapierelatie met het therapiepaard opbouwt waarin het paard de rol van een co-therapeut vervult.. Bij het genoemde EAT  model wordt het  hippische gedeelte overgedragen aan een hippische deskundige, het paard vervult de rol van een hulpmiddel. (Zie de tabel van vergelijkingen van diverse modellen voor Equitherapie) . Na de laatste internationale ontwikkelingen kan Equitherapie zoals door SHP vertegenwoordigt op het moment onder de gebruikelijke term van  Animal  Mediated Assistance and Therapy  (AMAT)  geplaatst worden.
 
 
Equitherapie
DriehoeksrelatieWerkt binnen een gestructureerde driehoeksrelatie tussen therapeut, cliënt en paard, waarin het paard niet alleen als gedresseerd hulpmiddel (zoals in sommige vormen van Animal Assisted Therapy)  gebruikt wordt,  maar een duidelijke functie en rol binnen het therapeutisch proces inneemt. Het wordt daarbij niet vermenselijkt, maar zijn natuurlijke eigenschappen als  relatie- en harmoniegericht kuddedier en zijn eigen persoonlijke, contactuele en bewegingsmogelijkheden worden doelgericht binnen de driehoeksrelatie tussen cliënt paard en therapeut benut. Paard en cliënt treden daarbij in een wederzijdse bewegingsdialoog die door de therapeut deskundig procesmatig begeleid wordt. De functie van het paard binnen het proces wordt gedocumenteerd en de therapeut werkt volgens een goed gedefinieerd  procesmodel waarin paard, de uitgevoerde oefeningen en de interventies hun specifieke rol hebben. De therapeut evalueert volgens vooraf bepaalde criteria het lopende proces en past hem steeds opnieuw aan de ontwikkelingen van de behoeften, resources en aandachtspunten van zijn cliënt binnen de relatie met het paard aan.

Wetenschappelijke relevantie
In de Duitstalige Europese landen bestaat al voldoende wetenschappelijk relevant onderzoek en modelvorming naar de processen en effecten van deze specifieke methode van therapie met het paard voor verschillende doelgroepen. Met name de positieve effecten van deze therapievorm op de psychomotorische, emotionele, sociale en ook cognitieve ontwikkeling zijn gedocumenteerd. Zo zijn er positieve evaluatiestudies over de inzet van Equitherapie als pedagogische begeleiding bij kinderen en jeugd binnen de jeugdzorg, inzet binnen de chronische psychiatrie, autismebegeleiding en psychomotore ontwikkelingsbevordering (om enkele te noemen). Er bestaan ook testmethodes om de procesmatige ontwikkeling van cliënten duidelijk te kunnen documenteren.  Alleen eist deze therapievorm goed opgeleide therapeuten en stelt ook eisen aan huisvesting, omgang met en opleiding van het paard om het in zijn functie als co-therapeut niet te overvragen.
Naar aanleiding van deze wetenschappelijk ondersteunde langjarige ervaringen zijn dan ook in de Duitstalige Europese landen al meer dan 20 jaar geleden opleidingen voor gekwalificeerde Equitherapeuten ontstaan. In Nederland is er 10 jaar geleden een opleiding voor Equitherapie begonnen.

Internationale kwaliteitsgecontroleerde opleidingen FATP
SHP-E(NL)  is sinds 2000 oprichtingslid van de Europese FATP (Fachgruppe der Ausbildungsträger einer Therapie mit dem Pferd) en leidt sinds 2000 in Nederland gediplomeerde Equitherapeuten op die aan (in overeenstemming met een internationale dakorganisatie gedefinieerde) hoge kwaliteitseisen voldoen. Op sommige punten loopt deze opleiding zelfs voorop in een internationale vergelijking. Met name de opleiding voor de specialisatie psychotherapie met het paard en het certificeringsbeleid zijn in Nederland uniek. Verdere specialisaties zijn: psychosociale begeleiding, orthopedagogische begeleiding, ontwikkelingsbevordering en revalidatie met het paard. De specialisaties vloeien voort uit de basisberoep van een Equitherapeut, die al geleerd heeft (b.v. als psychotherapeut, pedagoog, maatschappelijke werker, sociaalpsychiatrisch hulpverlener of ergotherapeut enz.)  procesmatig helpend met cliënten te werken. Hij leert dan het paard in zijn gepraktiseerd therapiemodel te integreren. Inmiddels hebben  meer dan 50 therapeuten hun diploma Equitherapeut SHP-E(NL) behaald.

Procesmatige begeleiding van cliënten
Zoals gebruikelijk is voor opleidingen die met procesbegeleiding werken, wordt veel nadruk gelegd op zelfervaring, collegiale intervisie en supervisie. De therapeut moet in staat zijn zinvolle, op de cliënt en zijn behoeften en wensen afgestemde, doelstellingen, met behulp van het paard te kunnen verwezenlijken en te documenteren. Daarbij komt, dat een Equitherapeut uitstekende psychomotorische  kennis moet hebben van paard en mens en zijn therapiepaard zelf moet kunnen opleiden en gezond houden. Een hippisch diploma is daarom ook stipt noodzakelijk. De huisvesting en de omgang met het paard is erg belangrijk. In Nederland  moest in vergelijking met Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland dan ook anders gedacht gaan worden, wat de traditionele huisvesting van paarden betreft. Met paarden, die hun kudde-instinct niet in groepshuisvesting kunnen uitleven is het niet mogelijk om Equitherapie te doen.

 

 

 

 

25 jaar 

HippoCampus   

Horse & Human Development

 

Dat vieren wij met een aantal nieuwe aanbiedingen en daarom is de homepage op moment in editie.

Mocht u vragen hebben, dan neem contact met ons op via het reactie formulier


Share on Facebook

25 jaar 

HippoCampus   

Horse & Human Development

dit vieren wij met een aantal nieuwe aanbiedingen
Door corona is nu ook de planning een andere geworden en wij gaan alles meteen opnieuw er opzetten
Nog even geduld svp : Hippocampus biedt nu een aantal nieuwe mogelijkheden aan.
daarom is de homepage nog even tot begin september 2021  in editie

Mocht u vragen hebben, dan neem contact met ons op via het reactie formulier

 

NIEUW
HippoCampus
ONLINE

 

Vindt het nieuwe Cursusprogramma hier
Voor speciale aanbiedingen en maatwerk kunt u het beste contact opnemen met HippoCampus

 

Instituut voor Equitherapie en Hippische Sportpsychologie

Leiding: Dr.Ulrike Thiel
De Bult 2, 6027 RG Soerendonk
0495-45 37 57 / 06-51548351
e-mail: hippocampus@iae.nl